Tussen 16 juni 1998 en 21 september 1998 is op het terrein van de voormalige brandweerkazerne in 's-Hertogenbosch archeologisch onderzoek uitgevoerd. Aanleiding was de geplande nieuwbouw van een complex woningen in dit gebied dat de naam Water en Vuurplein heeft gekregen. Kort voor de opgraving waren de gebouwen van de brandweerkazerne gesloopt.Het onderzoeksterreinHet onderzoeksterrein betrof een groot gebied dat aan de westzijde werd begrensd door de achterzijde van de huizen aan de Orthenstraat; aan de noord en oostzijde door de Binnendieze (Geertruisluis) en aan de zuidzijde door de achterzijde van de panden aan het Sint Geertruikerkhof. Door de sloop van de gebouwen van de brandweerkazerne was reeds een deel van het terrein diep verstoord. Bovendien was met name ter plaatse van de kazerne bodemverontreiniging aanwezig, waardoor dat deel niet in aanmerking kwam voor onderzoek. In het kader van de nieuwbouw zou een plein worden gecreëerd, met daar omheen woonblokken. Slechts een klein deel zou worden onderkelderd. De rest van het terrein werd alleen ter plaatse van de woonblokken enigszins verdiept.Het onderzoeksterrein is zoals gezegd gelegen op het achterterrein van de huizen aan de Orthenstraat. Deze straat is gelegen op het hoogste punt van een dekzandrug, die vanaf de Markt in noordelijke richting loopt. De Orthenstraat is een van de oude uitvalswegen van de stad waarlangs al vroeg bebouwing is ontstaan. Aan de oostzijde helt de rug licht af in de richting van de Binnendieze. Dit is de gekanaliseerde loop van de Dommel, die aan deze zijde langs de zandrug stroomt en deze zandrug vermoedelijk vrij steil heeft geërodeerd. Toen dit deel van de stad binnen de stadsmuren was komen te liggen is de Binnendieze gekanaliseerd en versmald. Bovendien is een verbinding gegraven tussen de tak ten oosten van de Orthenstraat en de haven ten westen van de Orthenstraat. De huizen aan de Orthenstraat staan op smalle percelen, die vanaf de Orthenstraat in de richting van de Binnendieze zijn uitgezet. Het achterterrein van de huizen is vanwege de Binnendieze alleen toegankelijk door middel van enkele smalle stegen tussen de huizen aan de Orthenstraat. Aanvankelijk behoorde de achterterreinen vermoedelijk geheel bij de huizen aan de Orthenstraat, maar in de loop van de tijd werden ook aan de zijstegen huisjes (kameren) gebouwd, waardoor ook op het achterterrein verdichting van de bebouwing optrad. | 40 |
2005 |
Ronald van GenabeekBrandweerkazerneBAM-rapport 250 | januari 2005 |
Ronald van Genabeek, Eddie Nijhof en Frederike Schipper, Stad op de schop (2019) 280, 442, 450, 453, 456, 483, 535, 546, 556, 559, 634, 653, 690